ბეშთაშენის ციკლოპური ნამოსახლარი

ბეშთაშენის ციკლოპური ნამოსახლარი

ბეშთაშენის ციკლოპური ნამოსახლარი ქვემო ქართლის მხარეში, წალკის მუნიციპალიტეტის სოფელ ბეშთაშენში მდებარეობს. იგი მრავალფენიანი არქეოლოგიური ძეგლია, რომელიც მოიცავს პერიოდებს მეზოლითური ხანიდან ახ.წ. XVII საუკუნის ჩათვლით. ნამოსახლარსა და სამაროვნებს 30 ჰა ფართობი უჭირავს. მდინარე გერიაკ-ჩაისა და მდინარე ბაშკოვ-სუს ხერთვისში, მაღალ კანიონებს შორის მოქცეული კონცხის ჩრდილოეთი ნაწილი გადაკეტილია მძლავრი „ციკლოპური” კედლით. Read more

თეჯისის წმინდა გიორგის ეკლესია

თეჯისის წმ. გიორგის ეკლესია

თეჯისის წმინდა გიორგის ეკლესია

თეჯისის წმ. გიორგის ეკლესია ქვემო ქართლის მხარეში, წალკის მუნიციპალიტეტის სოფელ თეჯისში მდებარეობს. ტაძარს შემოვლებული აქვს მეგალითური გალავანი, რომელსაც ჰქონდა ქვის მონოლითით გადახურული შესასვლელი, თუმცა ამჟამად ჩამოშლილია. მეგალითი უზარმაზარი ქვებისაგან აღმართული ნაგებობაა (დოლმენი, მენჰირი, კრომლეხი, ქვაყუთები, დახურული კორიდორები), რომელიც გავრცელებული იყო ძველი წელთაღრიცხვის მე-3-2 ათასწლეულებში. სავარაუდოდ ტაძრის მშენებლობაშიც გამოყენებულია მეგალითური ნაგებობის ქვები. ტაძარი გეგმაში მართკუთხა დარბაზული ნაგებობაა, რომელსაც აღმოსავლეთით ნახევარწრიული აფსიდი აქვს. აფსიდში ორი ნიშია. საკურთხეველში დევს ტრაპეზის ქვა. ინტერიერი შელესილია. შესასვლელი სამხრეთიდან აქვს, იგი თაღოვანია. აღმოსავლეთის, სამხრეთისა და დასავლეთის კედლებში გაჭრილია ოთხკუთხა სარკმლები. ეკლესია სხვადასხვა წყაროებში მოხსენიებულია როგორც წმ. გიორგის, წმ. დემეტრეს და წმ. ნიკოლოზის სახელობის. ჩვენ ზუსტი ინფორმაცია არ მოგვეპოვება, ავირჩიეთ ის ვარიანტი, რომლითაც გუგლის რუკაზეა არნიშნული.
თეჯისში, გარდა თეჯისის წმ. გიორგის ეკლესიისა, სოფლის თავზე არის მეორე ეკლესიაც, აია კონსტანტინი (წმ. კონსტანტინე) რომელსაც ასევე მეგალითური გალავანი აქვს, ეკლესიაში მოქცეულია თეჯისის მენჰირი, ტაძრის მიმდებარედ შეინიშნება წრიული ციკლოპური ნაგებობების ნაშთები.

 

როგორ მივიდეთ

სოფელ თეჯისში მოსახვედრად წალკის გზიდან სოფელი ბარეთისკენ უნდა გადაუხვიოთ, გზად ბარეთის ტბის ხედითაც დატკბებით. თეჯისამდე მიდის სამანქანე გრუნტის გზა, თუმცა ბოლო მონაკვეთზე ძალიან ცუდი გზაა და თუ შესაბამისი მანქანით არ ხართ წასული სჯობს ის სოფლის თავზე დატოვოთ და ფეხით განაგრძოთ. ფეხით გასავლელი დაახლოებით 500 მეტრი გექნებათ, თეჯისის წმ. გიორგის ეკლესია სოფლის შესასვლელშივეა. წალკის გზიდან სოფელ თეჯისამდე 11 კმ-ა.

 

 

თეჯისის აია კონსტანტინი

თეჯისის აია კონსტანტინი

თეჯისის აია კონსტანტინი

თეჯისის (ჩოლაყის) აია კონსტანტინი (წმ. კონსტანტინე) ქვემო ქართლის მხარეში, წალკის მუნიციპალიტეტის სოფელ თეჯისში, პატარა მთაზე მდებარეობს. იგი შუასაუკუნეების ეკლესიაა, რომელსაც მეგალითური გალავანი აქვს. მეგალითი უზარმაზარი ქვებისაგან აღმართული ნაგებობაა (დოლმენი, მენჰირი, კრომლეხი, ქვაყუთები, დახურული კორიდორები), რომელიც გავრცელებული იყო ძველი წელთაღრიცხვის მე-3-2 ათასწლეულებში. გალავანს ორი შესასვლელი აქვს, აღმოსავლეთით და დასავლეთით, რომლებიც ქვის მონოლითებითაა გადახურული. ტაძარი 3,8 მეტრის სიმაღლის მენჰირის (მეგალითური ნაგებობების ყველაზე მარტივი ტიპი – ვერტიკალურად მდგარი ლოდი) გარშემო შემოუშენებიათ. მშენებლობაში გამოყენებულია ქრისტიანობამდელი ციკლოპური ნაგებობის ქვები. ამ პატარა სივრცეში დატყვევებული დიდებული თეჯისის მენჰირი საოცრად შთამბეჭდავია. ეკლესიის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში შემორჩენილია კრომლეხის (მეგალითური ნაგებობების ერთ-ერთი ტიპი – წრიულად ან კვადრატულად განლაგებული ქვის ფილები) მცირე ნაშთი, რომელიც მენჰირს ჰქონია შემოვლებული. თეჯისის აია კონსტანტინის მიმდებარე ტერიტორიაზე წრიული ფორმის მეგალითური ნაგებობების ნაშთები ჩანს. თავად ეკლესია გეგმაში მართკუთხა დარბაზული ნაგებობაა, რომელიც აღმოსავლეთით აფსიდით ბოლოვდება, სადაც ორი ნიშია. იგი აშენებულია დამუშავებული ქვის კვადრებით.  შესასვლელი სამხრეთიდან აქვს. იგი გარედან არქიტრავულია, შიგნიდან კი – თაღოვანი. აღმოსავლეთის და სამხრეთის კედლებში გაჭრილია სარკმლები. მოგვიანებით ეკლესიისათვის სამხრეთის მხრიდან გაუკეთებიათ მინაშენი, რომლისაც მხოლოდ კედლებია შემორჩენილი. ძალიან საინტერესოა ზუსტად რას წარმოადგენდა ოდესღაც ეს მასშტაბური კომპლექსი და როგორ გამოიყურებოდა ის სრულყოფილი სახით, თუმცა ეს ყოველივე ჯერჯერობით ამოუცნობ საიდუმლოდ რჩება.
სოფელში ასევე არსებობს წმ. გიორგის ეკლესიაც, რომელსაც აია კონსტანტინის მსგავსად მეგალითური გალავანი აქვს შემოვლებული.

 

როგორ მივიდეთ

სოფელ თეჯისში მოსახვედრად წალკის გზიდან სოფელი ბარეთისკენ უნდა გადაუხვიოთ, გზად ბარეთის ტბის ხედითაც დატკბებით. თეჯისამდე მიდის სამანქანე გრუნტის გზა, თუმცა ბოლო მონაკვეთზე ძალიან ცუდი გზაა და თუ შესაბამისი მანქანით არ ხართ წასული სჯობს ის სოფლის თავზე დატოვოთ და ფეხით განაგრძოთ. ფეხით გასავლელი დაახლოებით ერთი აღმართი გექნებათ, დაახლოებით 500მ. თეჯისის აია კონსტანტინი სოფლის თავზე, ტყის მიღმა დგას. წალკის გზიდან სოფელ თეჯისამდე 11 კმ-ა.

 

 

წალკის ახალქალაქის (დაშბაშის) წმინდა გიორგის ეკლესია

წალკის ახალქალაქის (დაშბაშის) წმინდა გიორგის ეკლესია

წალკის ახალქალაქის (დაშბაშის) წმინდა გიორგის ეკლესია ქვემო ქართლის მხარეში, წალკის მუნიციპალიტეტის სოფელ დაშბაშის ჩრდილოეთით, მდ. ხრამის მარჯვენა ქარაფოვან ნაპირზე მდებარეობს. იგი X-XI საუკუნეებით თარიღდება. ტაძარი თავისი მდებარეობის Read more